Zostali skazani na zapomnienie, na ciszę w podręcznikach historii, ale społeczeństwo „wyroku” nie wykonało, przechowało w sercach pamięć o Żołnierzach Wyklętych, aby w odpowiednim momencie upomnieć się o nich. Uchwalenie przez Sejm RP w 2011 r. ustawy o Narodowym Dniu Pamięci Żołnierzy Wyklętych stało się hołdem dla tysięcy tych, którzy zapłacili życiem za sprzeciw wobec narzuceniu Polsce i Polakom sowieckiego ustroju. W niedzielę 1 marca 2020 r. w całej diecezji po raz kolejny oddano hołd kiedyś Wyklętym, dziś Niezłomnym.
W stolicy województwa obchody rozpoczęła Msza św. kościele farnym pw. Św. Wojciecha i św. Stanisława, koncelebrowana przez m. in. ks. infułata Wiesława Szurka podczas której okolicznościową homilię wygłosił ks. prałat Ireneusz Folcik. Następnie uczestnicy przeszli pod pomnik płk. Łukasza Cieplińskiego, IV Zarządu Głównego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość oraz Żołnierzy Wyklętych, pomnik szczególny – pierwszy upamiętniający Żołnierzy Wyklętych w Polsce. Tutaj miały miejsce okolicznościowe wystąpienia wojewody podkarpackiego Ewy Leniart, w imieniu samorządu województwa członka zarządu Stanisława Kruczka, zastępcy prezydenta Andrzeja Gutkowskiego oraz dyrektora Oddziału rzeszowskiego Instytutu Pamięci Narodowej Dariusza Iwaneczko. Apel Pamięci, salwa honorowa oraz składanie wieńców i wiązanek zakończyło tę część obchodów. W imieniu samorządu województwa wieniec złożyli wiceprzewodniczący sejmiku Jerzy Cypryś i członek zarządu województwa Stanisław Kruczek.
Natomiast uwieńczeniem wojewódzkich obchodów tego dnia był spektakl „Obława” w Teatrze im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie w wykonaniu aktorów Teatru im. A. Węgierki w Białymstoku. Przejmujący spektakl powstał podstawie dokumentów IPN-u, listów i meldunków, a opowiada historię jednego z najtragiczniejszych wydarzeń powojennej Polski - ludobójstwie dokonanym w lipcu 1945 r. na żołnierzach podziemia niepodległościowego oraz ludności cywilnej Suwalszczyzny tuż po odbiciu tych terenów przez Armię Czerwoną z rąk III Rzeszy i co do dzisiaj nie zostało wyjaśnione, nie jest znane miejsce pochowania prawie 600 ofiar. Prócz materiałów źródłowych, autorzy sięgnęli także po „Dziady” Adama Mickiewicza oraz poezje Zbigniewa Herberta i Tadeusza Różewicza oraz grypsy Łukasza Cieplińskiego. Podziękowania za spektakl – wraz z koszem kwiatów - złożył członek zarządu Stanisław Kruczek.
Organizatorami uroczystości byli: Okręg Podkarpacki Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie, 3. Podkarpacka Brygada Obrony Terytorialnej, 21. Brygada Strzelców Podhalańskich oraz Urząd Miasta Rzeszowa. W uroczystościach wzięli udział przedstawiciele samorządów, służb mundurowych, kombatantów, młodzież, mieszkańcy Rzeszowa.
Tekst i fot.: Izabela Fac/Kancelaria sejmiku
